Sông Đời Đổ Nhánh Bình Yên - Lê Thu Ba
Trước hết dễ dàng tìm thấy nhiều lần hình
ảnh người trai thời chiến, ba lô nặng trĩu nơi nẻo vắng biên thùy hay sông hồ
muôn vạn ngả khi sương ướt bờ vai, lúc dưới ánh hỏa châu buồn. Chàng trai ấy đa
cảm lắm, dẫu tự vỗ về mình vui áo chiến
quên nụ cười thơ dại, dẫu tự xác định
hoa mộng ngày xưa xin trả lại nhưng rồi
nuối tiếc trước những phôi pha
để rồi không làm chủ được cảm xúc khiến rưng
rưng khóe mắt, từng giọt châu sa…
Ngày
xưa, người xưa là nỗi ám ảnh trở đi trở lại với bước chân lúc dịu dàng, khi
khắc khoải trong thơ Thùy Châu. Có một nỗi niềm kết đọng qua từng dòng chữ hiu
hắt gởi về cố nhân vì không trọn câu thề, khiến tình đã xa rồi, áng mây bay, quay nhìn lại thì quá khứ đã mù sương.
Nỗi niềm riêng là thế, nhưng từ lúc từ giã mái trường khoác áo chinh nhân thì
gió sương đời lính tôi luyện tâm hồn cứng cáp hơn để khi đối diện với cái chết
của đồng đội đã im lặng nuốt nỗi đau vào tim:
Lòng
quặn đau chẳng biết nói năng gì
Khẽ vuốt mắt cùng nguyện cầu an giấc
Nào ai biết trước những gì sẽ xảy ra trong
cuộc chiến tàn khốc, người bạn mới hôm qua gối
ba lô đêm tối ngắm sao trời, kể nhau nghe chuyện người yêu hỏa tuyến mà giờ
đây vĩnh viễn ra đi, đúng là một mất mát
không thể nào tin được
Sau mùa chinh chiến nhìn lại mà thương
quê hương mình nghèo nơi vùng hỏa tuyến,
rồi ngậm ngùi trước vận nước nổi trôi
theo từng nhịp thở. Nhưng nhịp đời vẫn chuyển biến theo bốn mùa mưa nắng tháng
năm nên tạm khép lại quá khứ chiến binh để mở ra trang đời chốn đất khách tha hương
với bao chuỗi ưu tư.
Lúc nào cũng mang tâm trạng mình là người
khách lạ trên xứ sở trăm vạn màu da và niềm khao khát được nói tiếng nói quê mình
cháy bỏng tâm tư: ngôn ngữ mình yêu mến biết là bao để rồi vẳng lên câu hỏi
thiết tha tiếng cội nguồn không biết gởi
về đâu.
Thiết tha với tiếng mẹ đẻ nên thèm
nghe giai điệu ầu ơ thuở nằm nôi. Nỗi nhớ mẹ cứ theo tiếng hát vào đời ấy mà hiện
hữu cùng với bờ tre, luống cải, dậu mồng tơi… Ai đọc cũng thương hương chanh, bụi
chuối, vườn cà… song hành hiện ra cùng dáng mẹ và nhất là thương những gì riêng
tư nhất, tưởng như nhẹ thoảng qua nhất - hơi hướm mẹ - vẫn đọng lại dù khoảng cách
muôn vời xa xôi. Cái lạ lùng của tình mẹ ở đây là những gì mỏng manh như một làn
hơi lại có sức mạnh bền vững bất chấp thời gian, không gian :
Ngàn trùng cách trở nước non
Bao hơi hướm mẹ chỉ còn trong tim
Lòng thương nhớ còn thổn thức trong mọi
khoảnh khắc với những câu hỏi xoáy sâu:
Bao người cũng bước sang ngang
Mà sao bước mẹ muôn vàn đắng cay.
Hạnh phúc mẹ được bao ngày
Khi đời đôi lứa chỉ tày tấc gang
Ta chợt hiểu vì sao người mẹ lại chiếm
lĩnh một vị trí tôn quý như thế. Bao nhiêu đó cũng không làm sao đền bù được công
lao tần tảo, mọi ưu phiền mẹ gánh triền miên một mình trên đôi vai gầy để đời con được xanh tươi.Khi tuổi đời chồng
chất mà còn thốt lên những câu:
Mẹ ơi thương nhớ vô vàn
Bao la tình mẹ trên ngàn
suối tuôn
Chiều nay đứng dõi mưa nguồn
Nghe từng giọt đắng lệ buồn mẹ ơi
thì rõ ràng giọt lệ của người con
hiếu xứng đáng được hòa vào suối nguồn, trời đất.
Một dáng hình phụ nữ khác cũng in sâu
vào tim, đó là em, như tác giả đã chân thành tâm sự Ngoài tình yêu mẹ, một đời có em hay là Đời
anh có mẹ và em. Trong bóng hình em có cái dễ thương của người yêu lúc còn đi
học với bàn tay như bút hoa ngày nào trên
từng trang giấy. Nhưng rồi…ngày anh
đi một nơi chốn xa xôi, em đơn độc giữa bầy con bé bỏng. Thương se sắt nhìn
nhau lệ ứa long lanh buổi em lặn lội đến thăm anh với dung nhan tàn phai vì tháng
ngày vật lộn mưu sinh giữa dòng đời giông bão. Chính những ngày tháng cũ đau thương,
chính niềm biết ơn là chất kim cương bền vững gắn kết
để thăng hoa cho tình yêu thuở đôi
mươi. Còn hình ảnh nào đẹp hơn, thủy chung hơn khi hôm nay, qua bao chuỗi dài
thử thách, cầm bàn tay đã sần chai mà đọc thấy trong đó dấu vết nghiệt ngã để:
Xin được ngàn lần
nói tiếng tri ân
Xin được vạn lần
nâng niu từng ngón
Không làm sao nói hết bao tâm tình Thùy
Châu dành cho người, không thể nào đếm cạn những suy tư, trăn trở thường trực
trong lòng. Vang vọng đâu đây tiếng yêu thương cha dành cho con; tiếng hồi tàu
quá khứ về lại mái nhà xưa, về lại trường xưa ngắm màu hoa đỏ; tiếng vọng ngày
xanh thánh giá cho em kết bằng cọng cỏ;
tiếng nội tâm độc thoại như một triết nhân đang triết lý về cuộc đời, về lẽ phù
vân của cuộc sống, cũng như sự vô thường chốn phù sinh.
Bất giác giai điệu câu hát Đời chia như nhánh sông chợt đến để ta cùng
luân lưu theo những nhánh sông đời với
người làm thơ. Như một lời gởi gắm đọng lại cuối bài:
Ừ thì như nước đổ tuôn
Sông đời cũng rẽ làm muôn nhánh đời
Biết đâu là nhánh gọi mời
Nhánh trong nhánh đục chơi vơi kiếm tìm
ta tin tưởng rằng với hồn thơ nhân
hậu biết trân trọng, nâng niu những gì đáng trân quý, biết đãi cát tìm vàng giữa
những bạc tình nhục vinh, nhánh sông đó đang đổ về một bến bờ bình yên. Trong cõi
bình yên ấy có nắng thu vàng áo lụa vờn bay, có đồng đội ngả xuống, có dáng mẹ đầu
thôn, có em những ngày ngược xuôi, có con buổi mới vào đời…
Bao nhiêu đó là chất mát dịu gột
rửa những muộn phiền trăn trở để tâm thân chỉ còn sự tinh khôi như nước đầu nguồn,
để có được phong thái an nhiên nhìn dòng sinh tử với đôi mắt trong ngần.
14/6/2016
Lê Thu Ba
