Tình Nguyễn Bính Với "R ượu Xuân" - Hoàng Yên Lynh
RƯỢU XUÂN
Cao tay nâng chén rượu hồng
Mừng em...em sắp lấy chồng xuân nay
Uống đi! Em uống cho
say
Để trong mơ sống những ngày xuân qua
Đây tình duyên của đôi
ta
Đến đây là...đến đây là...là thôi
Em đi dệt mộng cùng người
Lẻ loi chỉ một góc trời riêng anh.
Nguyễn
Bính
Khi đọc tựa của bài thơ, vẫn nghĩ hẳn tác giả viết về ngày xuân, về chén
rượu đầu xuân vốn khởi đầu cho câu chuyện năm mới... Chén rượu cũng là để tống
biệt năm cũ để chào đón năm mới vơi bao niềm tin, hi vọng trong cuộc sống.
Nhưng không, ngay từ hai câu thơ đầu
Cao tay nâng chén rượu
hồng
Mừng em, em sắp lấy chồng xuân nay ...
Đến đây, ta mới chợt hiểu thì ra Nguyễn Bính mượn rượu, mượn xuân để viết
lên tâm sự, nỗi lòng của mình cho...đoạn kết của một mối tình. Và chắc hẳn một
điều, với Nguyễn Bính là một chuyện tình mà đã gắn bó rất sâu nặng, vi vậy tâm
trạng của tác giả với tâm tình chân thật, sâu lắng dành cho cuộc chia ly. Mừng
cho người yêu bước theo chồng trong mùa xuân vẫn còn âm vang tiếng pháo mà nỗi
buồn nhà thơ đã kìm nén lại... Dẫu vậy, kỷ niệm của một chuyện tình vẫn dằng
xé, nỗi đau vẫn thấp thoáng trong nghĩ suy, chẳng thế Nguyễn Bính đã giục người
yêu:
Uống đi! Em uống cho say
Để trong mơ sống những ngày xuân qua
Đây tình duyên của đôi
ta
Đến đây là... đến đây là...là thôi ...
Tình yêu không phải là bài toán nên chẳng bao giờ có chung một định
nghĩa cả. Mỗi cuộc tình, mỗi người trong
cuộc có cách ứng xử với cuộc tình khác nhau. Bài thơ ghi lại chuyện tình tan vỡ
được Nguyễn Bính viết đã hơn một phần hai thế kỷ nhưng tình cảm, hình ảnh tác giả
nói lên cũng không khác gì hiện tại dẫu cuộc sống đã đổi thay nhưng tình yêu
đích thực chân thành từ con tim vẫn là tiếng lòng tha thiết.
Em đi dệt mộng cùng người
Lẻ loi chỉ một góc trời
riêng anh.
Hai câu thơ rất thật như một lời tâm sự của người bị tình yêu phụ bạc với
chính mình, không hoa mỹ cũng không giận hờn, oán trách mà như có một chút gì
...cam chịu. Phải chăng đó chính là tình yêu trọn ven, yêu thật với lòng dẫu đường
tình không cùng chung bến đổ vẫn chân thành mong cho người mình yêu được...hạnh
phúc vì tình yêu không phải chỉ cho riêng mình mà còn mưu cầu cho cả người mình
yêu. Dầu vậy, khi chén rượu đã vơi, hơi xuân đã nhạt theo thời gian thì nhà thơ
nhận ra "lẻ loi chỉ một góc trời riêng anh". Và chính lúc này nỗi
đau sẽ thấm dần, sẽ đi theo suốt cuộc đời để cứ mỗi mùa xuân đến,hình bóng cố
nhân lại trở về ...
Đọc Rượu Xuân để nhận ra tình yêu,nói cho cùng cũng có số phận của riêng
nó. Sự ngang trái, chia ly, cay đắng nghiệt ngã trong tình yêu dẫu chẳng ai mong
muốn nhưng hình như nó cứ song hành trong tình yêu -Hạnh Phúc - Đổ vỡ. Và cũng
chính thế nó làm cho tình yêu thêm hương sắc, thêm vị ngọt lẫn chua cay để tình
yêu cứ mãi là khúc ca nồng thắm mà ai cũng mong muốn được,ít ra một lần trong đời
được đi qua và cuối cùng cũng là cất giữ làm kỷ niệm..
Nếu với T.T.KH, tâm sự của một người lên xe hoa nghĩ đến người mình yêu, đến
nỗi đau khi mà người yêu nhận ra một sự thật phủ phàng để rồi thảng thốt kêu
lên "Nếu biết rằng tôi đã lấy chồng/Trời ơi người ấy có buồn không?" thì với Nguyễn Bính tâm trạng của nhà thơ như là một sẻ chia, một cảm
thông vì chợt hiểu...có níu kéo mọi chuyện cũng đã ván đóng thuyền, kỷ niệm,ân
tình cũng không thay đổi được thực tại của tan vỡ. "Đây tình duyên của đôi
ta/Đến đây là...đến đây là...là thôi..." Có phải,tình yêu chân thật là
tình yêu mà cả hai đều luôn mong muốn mưu cầu hạnh phúc cho nhau. Nếu là vậy, quả
thật Nguyễn Bính đã đến với tình yêu bằng cả trái tim chân thành và cũng đã nói
hộ cho biết bao mối tình vốn đẹp như bức tranh để có thể đi vào thi ca và ở lại
với tình yêu muôn thuở.
Bài thơ là một khúc ca cho tình yêu...ngang trái, nhưng những câu thơ lục
bát mà Nguyễn Bính viết lên vẫn cho ta cái âm hưởng rất gần với ca dao mà trong
những nhà thơ tiền chiến, có lẽ Nguyễn Bính là thi sĩ mang đậm phong cách dân
giã, nhất là với hình ảnh vùng nông thôn Bắc bộ: Nhà nàng ở cạnh nhà tôi/Cách
nhau cái giậu mồng tơi xanh rờn. Hình ảnh một miền quê được tác giả viết lên bằng
ngôn ngữ thi ca rất bình dị, như là một lời thì thầm nhỏ to gởi đến người mình
yêu....hàng xóm. Thơ của Nguyễn Bính hấp thụ tinh hoa của ca dao, dân ca, thơ của
Nguyễn Bính rất phổ cập ở lại trong lòng
người đọc. Và với khả năng lục bát nhuần nhuyễn, Nguyễn Bính đã cho ta một
bài thơ tình nhẹ nhàng, một cảm giác buồn
ray rứt nhưng lại rất gần gũi.
Hoàng Yên
Lynh.
Đateh,7.2014
*******
*******
Nguyễn Bính tên thật
Nguyễn Trọng Bính
sinh năm 1918 và mất
năm 1966
Quê quán Vụ Bản-Nam
Định.
Những tác phẩm
tiêu biểu :
- Chân quê - Lỡ bước
sang ngang - Tâm hồn tôi
- Hương cố nhân -
Ngàn cửa sổ
- Người con
gái ở Lầu Hoa