Ký Ức Quê Nhà - Huy Uyên
THỜI MỚI LỚN
Ở giữa
làng là xóm chợ. Bên cạnh đường quốc-lộ vắt ngang. Mùa đông về trên những chòm hoa sầu đông đứng lặng lẽ . Ký ức trong
tôi với những tháng ngày hai buổi đi về. Chiếc cầu sắt bắc qua sông và một chiếc
cầu xi-măng bên
dưới đã gảy nhịp từ thời Pháp thuộc.Con sông Ô-lâu hiền hòa chia hai xóm,nước êm đềm chảy qua bốn mùa yên ả . Những bờ tre làng rợp bóng soi mình trên mặt nước trong xanh .
dưới đã gảy nhịp từ thời Pháp thuộc.Con sông Ô-lâu hiền hòa chia hai xóm,nước êm đềm chảy qua bốn mùa yên ả . Những bờ tre làng rợp bóng soi mình trên mặt nước trong xanh .
Lòng cứ nhớ
mãi về những mùa đông làng xóm chìm ngập một màu trắng xóa vì cơn lụt. Những chiếc thuyền bơi xuôi ngược giữa đại dương nước
mênh mông,Nước bạc màu đến bất ngờ,nước tuôn vào sân,vào nhà rộn vang những tiếng bì bõm khi lội
trong nước .Làng trên xóm dưới gọi nhau í ới.
Mùa xuân đã đến ngoài hiên và nước vẫn ngập đầy vườn
. Đâu dó tiếng
nghé ọ trên cánh đồng vàng mùa bội thu.Tiếng hò đối đáp rộn ràng trong mùa gặt. Tiếng kẻo kịt của những chiếc đòn gánh nhún nhảy
trên những đôi vai người nông-phu. Những bát nước chè xanh bốc khói bày ra trên sân với đêm đập
lúa.Những ông già rung rinh chòm râu bạc khề
khà nhấp chén rượu đầu mùa .
Đêm treo lơ
lửng ngọn trăng trên đầu ,trăng bàng bạc khiến không gian càng tỉnh lặng.Trăng
soi sáng vườn khoai đang bắt đầu xanh ngọn,vườn chè xanh biếc dưới ánh trăng dịu
hiền.Những bờ tre trở mình rên kèn kẹt.Làm sao nói hết cái lâng lâng giữa đêm
trăng qua làng quá mường tượng,kỳ ảo.Thoảng dưới ánh trăng tiếng hò giả gạo,khoan
hụi dìu dặt rộn niềm vui ngày mùa .
(Con đường
đó tôi và em từng dìu bước nhau đi biết bao lần.Con đường của kỹ-niệm ngàn đời ẩn
nấp trong tim đứa con trai thời mới lớn.Lời thề xa xăm.Mai sau nếu có xa nhau
cũng không quên con xóm cũ dòng sông xưa với chiếc cầu đi về hai xóm.Thế rồi em
đã ra đi,đi biền biệt với một khung trời đầy kỹ -niệm cháy bỏng trong tôi.Lời
thề hẹn đó đã vội vàng chôn ở nơi con dốc đầu làng khi hai đứa cầm tay từ biệt
và đã ở lại đó vĩnh-viễn .Tôi cũng ra đi ôm theo mối tình đầu đau đớn,đứng ngắm
nhìn quá khứ chưa một lần trọn vẹn.Hỏi em giờ này còn nhớ gì không,quê hương
hai tiếng nặng lòng cho đến lúc nhắm mắt .Quê hương với những sớm mai,những chiều
về tay trong tay kể nhau nghe những chuyện vui buồn,những ước mơ thời trẻ dại.Lần
đầu gặp em e ấp dưới chiếc nón lá,áo dài màu tím với nụ cười long lanh dưới nắng
chiều,hoàng hôn rãi cùng khắp xóm làng .Em đã mang đến cho tôi ngày mà cuộc đời
bắt đầu biết vui buồn chờ đợi ) .
Chiến tranh
đã đi qua làng ngày đêm đì đùng tiếng súng.Chiến tranh đã cướp đi tháng năm
bình lặng,yên ả.Trai tráng lên đường để lại những cánh đồng trơ gốc rạ.Trâu bò
không người cày lơ lửng bước trong đêm.
Con đường
qua làng nhiều lần bị cắt chia bởi đạn bom và chiếc cầu bổng một đêm bị gảy nhịp
phân chia hai xóm.Những tiếng khóc và những chiếc quan tài mang dấu hiệu binh lửa
về đốt cháy quê hương. Những mái tranh
ngập chìm khói lửa.Mặt trận đi qua bỏ lại xóm làng xơ xác gảy đổ.Giáo đường trơ
nóc,đình chùa ngã nghiêng .
Những trảng
cát bây giờ đã lấp đầy những ngôi mộ nằm san sát.Những hàng bạch-đàn mọc thẳng
tắp thay thế tre làng bị thiêu cháy.Lớp lớp người đi không trở về mà còn nằm lại
đâu đó. Biệt ly và chia rời ngày một lớn dần thêm,xóm nhỏ bổng tiêu điều sau những
cơn đánh phá của bom Mĩ .
Rồi người
cũng quay về khi một mai tin vui hòa-bình trở lại.Trên bờ đê những trai tráng
trong làng vai vác cày theo sau đàn trâu chậm rải bước .Đồng quê lại rộn ràng
tiếng cười tiếng nói sau mùa binh lửa
Những cụ già lại khề khà chén rượu bên bầy con cháu vui đùa ngoài
sân.Con đường về xóm dưới bây giờ đã được bắc qua sông một chiếc cầu chắc chắn
thay chiếc cầu tre đã gảy nhịp từ lâu rồi.Ngày tôi đưa em qua chiếc cầu này với
bao rộn ràng của con tim mới lớn.Em bảo giá mà hai ta suốt đời đưa đón đi về.Thế
rồi em bỏ đi mà không bao giờ quay lại .
Sông xưa vẫn
nước chảy hiền hòa.Sông nuôi đồng ruộng quanh năm. Núi kia vẫn ngàn đời lừng lửng
che chắn những cơn gió Lào rát bỏng mùa hè.Hàng tre làng vẫn kẻo kẹt rung rinh
trước gió .Tre che mát cho đời người nông phu quanh năm suốt tháng.Trong vườn
đã lắt lay từng nụ hoa cà ,hoa bí mang lại cho người niềm vui bình dị.Những mùa
đông sớm mai bà con vói những cũ khoai luộc hay những bắp ngô nướng thơm
giòn.Niềm vui ấm áp nhân đôi với tiếng hít hà phả ra những làn khói trắng trên
đường đến trường .Thầy cô ,bạn bè đã bay
đi khắp bốn phương trời,mỗi người một đoạn đời riêng rẻ.Có mấy ai quay về đúng
trước mái trường xưa để ngậm ngùi với những tàn phá của ngày xưa cũ .
Ở đầu làng
là ga xép quanh năm phơi mình dưới trảng cát trắng xóa nóng,nằm chờ những chuyến
tàu qua hiếm khi dừng lại .Vẽ đìu hiu trùm lên vài người khách lẻ lên xuống từ
đầu hạ đên cuối đông.Một mình đi,một mình về thui thủi.Lòng lại nghẹn khuất với
những hồi còi tàu kéo lên giữa không gian xám xịt .Tiếng còi như ứ nghẹn ở
trong tim.Ôi những tiếng còi tàu buồn bã qua làng đến não nuột .Ngày tôi tiễn
em đi sân ga chỉ có hai người.Tay trong tay bịn rịn nói lời chia biệt hẹn hò.Em
nước mắt lưng tròng ngã lên vai tôi.Chiếc khăn tay em thêu tên hai đứa lồng vào
nhau nghẹn ngào đưa tay vẫy khi tôi làm người ở lại.Con tàu bỏ đi mang theo em
làm cho tôi thêm quạnh hiu tiếc nhớ.Ngày đó đã qua mất rồi .
Cô đơn xưa
hình như trở lại quanh đây.Nơi đó tít mờ
ánh sương mai,nơi ánh nắng chiều rọi soi ngày đầu tôi gặp em lung linh dưới nắng
.Nụ cười rạng rỡ tỏa sáng quanh em .Làm sao tôi nói hết nổi bồi hồi lao xao với
một buổi chiều đầy kỹ-niệm .
Em còn đó với
hiện thân của một bóng hình miên viễn quanh tôi.Vẫn dịu dàng với hai bàn tay vẫy,vẫn
đong đưa từng nhịp bước,tùng tiếng thở dài về một mối tình đến sớm đầy tràn niềm
hạnh-phúc mong manh của thời trẻ dại .
Ngày tôi
đưa em qua chiếc cầu chông chênh,không lối nhỏ về nhà. Em chợt im lặng níu giữ
một mối tình vừa mới hái.Hạnh phúc quá mỏng manh,sương khói.Ngày em đi qua nhà
tôi,bước chân không hề có tiếng động dấu
kín một mối tình.Em trong tôi cuộc tình đầu chứa chất bao đắng cay khốn khó
Tôi một
mình biết bao lần quay lại nơi xưa tìm kiếm mối tình đầu đời dù trải qua những
tháng năm dâu bể,ngược xuôi .Em về một phương trời xa xăm nào đó để lại trong
tôi ánh mắt nụ cười.Điều đó đã theo tôi suốt đoạn đời còn lại,đã mang trong tôi
dấu ấn đậm đà mãi mãi xa người .Hỏi em có còn nghĩ lại,hỏi em có còn nhớ về ảnh
hình của thời xưa cũ,giấu trong tim hết cả thời mới lớn .
Em đi rồi
làng xóm bổng chìm khuất trong nổi buồn lặng lẻ.Không gian bổng chìm sầu vạn cổ.Những ước mộng ban đầu,đẵng cay theo bóng hình em
.Có thể trong tôi vẫn mãi giữ những kỹ-niệm buồn.Có thể trong em vẫn ẩn chứa
hình dáng quê hương.Nơi đó được đặt tên là nơi trú ngụ của tình yêu .
Có chăng
mong một lần quay lại,trở về bên sông cũ,xóm nghèo xưa để nhớ để nghĩ về cuộc
tình tan vỡ .Đau đớn cho đến lúc bạc mái đầu có còn để gọi nhau là cố nhân
không ?
Ở giữa làng
là xóm Chợ nơi em ngày hai buổi sáng chiều bán cá.Vẫn khuôn mặt đỏng đãnh,nụ cười
chúm chím.Em đã để lại trong tôi mãi hoài của những nụ hôn xa,của con tim liên
hồi đập mỗi lần đón đợi người thương .Em còn lại trong tôi những đêm trăng hò hẹn,những
đêm lễ hội,lòng hồi hộp dưới ánh trăng cổ tích.Tay cầm tay không nói thành lời
chờ một thủy chung mai mốt .Thế rồi em đi.Xóm làng xưa vẫn bên cuối bãi biền
sông.Con sông xưa vẫn đổ từ triền núi ra biển cả.
Ngày đó ai
mơ một ngày về .
2-
QUÊ NHÀ VÀ
TRƯỜNG LỚP: Bến Đá, Hải-Lăng & Nguyễn-Hoàng
Lần lửa
hẹn mãi lòng một lần quay về với Bến-đá.Nơi quê nhà xưa đã một thời tắm mát bên
dòng sông Ô-Lâu xanh biếc hiền hòa.Nơi những người thân hai mùa mưa nắng dầm
mình đồng chiêm cày ải.Nơi tiếng chim bìm bịp kêu chiều theo con nước ròng nước
lớn .Nơi tuổi thơ tôi vốn sinh ra trong một gia đình lam lũ nghèo nàn .
Tôi mất cha
từ năm lên một .Cha tôi hi sinh ở mặt trận Ba-lòng thời kháng chiến chống
Pháp.Mẹ tôi ở vậy tảo tần sớm hôm nuôi tôi khôn lớn.Những đêm,những ngày quanh
quẩn sau lũy tre làng với con đường quê hai bữa đến trường.Ngoài những buổi học
tôi phụ mẹ tôi bắt ốc mò cua,mót khoai mót lúa.Cuộc sống cơ cực ở thôn làng đã
rèn luyện cho tôi nên người từ thuở đó.Đến năm mười hai tuổi mỗi ngày tôi phải
đi bộ mười cây số ra phố quận Hải-lăng để theo bậc trung-học.Tháng ngày dãi dầm
mưa nắng .Những ngày hè oi bức mồ hôi trên con đường cái quan rãi nhựa bốc
khói.Những sớm mai,chiều đông rét lạnh căm căm tôi bó mình trong chiếc áo tơi
do tôi chằm từ lá nón,lầm lũi bước với bụng đói lép kẹp cho đến ngày khôn lớn.Tuổi
học trò trôi đi với những buổi trưa đói lòng qua bữa bằng một chiếc bánh chưng
nhỏ dưới gốc bàng trước đình làng Diên-sanh thật tội-nghiệp .
Người ta
gánh về đặt bên ngoài hàng rào phía tây dồi cát của trường chừng mười xác chết.Những vết đạn băm đầy
mình cháy đen nham nhở.Người ta bảo đó là Việt-cộng bị sát hại bởi trận phục-kích
đêm qua.Những xác chết nguội ngắt trần truồng.Ai đã cắc cớ gắn trên môi người
chết những điếu thuốc lá còn bốc khói nghi ngút.Nắng bắt đầu rát và những xác
chết cũng bắt đầu trương lên.Ký-ức tôi xót đau cho phận người từ đó.Ý nghĩa về
chiến tranh cháy đỏ trong tôi về một sự hi sinh đầy máu , nước mắt của hai
phía,của nhân dân lớn dần lên.Trong cuộc chiến trả giá bằng những cái chết,mất
mát đau thương để dành lấy sự tồn tại.Chính là những người đang nằm đó .Cũng là
người mà ai nỡ đầy đọa nhau dường ấy .
Hận thù cứ
buộc mãi mà không bao giờ tháo bỏ.Tôi bắt đầu lớn lên bằng những ý niệm chiến
tranh
giữa những người anh em thù hận trong không khí
chiến cuộc đầy mùi thuốc súng, phía sau rình rập đêm đêm ở làng quê cho đến phố
chợ vốn nghèo lại càng nghèo xơ
xác."Phố nhỏ Diên-sanh lạnh buồn tê tái"giữa bốn mùa xuân hạ
thu đông im lìm lặng khuất rêm mình dưới thời chiến.Lại những đợt hành-quân càn
quét.Quê nhà vốn đã chìm sầu trong khói lửa-cây không mọc nổi giữa hai làn đạn,ruộng
không người cày vì người đã bỏ lên núi.Trâu bò lơ lững bước trong đêm nhớ về một
mùa vàng bội thu,êm đềm dưới trăng đêm giã gạo.Hồi đó quê nhà bình yên đầy ắp
giọng nói tiếng cười .
Thế rồi đầu
năm sáu lăm tôi được ra tỉnh học lớp tú-tài.Hình ảnh ghi đậm trong tim tôi là
ngày bác(Sáu) tôi đứng bồi hồi chờ trước cửa trường nam-tiểu-học khi tôi thi
Trung-học.Bác vốn thay cha tôi cùng mẹ tôi bảo ban nuôi nấng tôi nên người,bởi
tôi vốn không cha từ lúc lọt lòng .Trưa bụng đói bác đưa cho tôi ổ
mì"xíu" mà lần đầu trong đời tôi được ăn.Cái hương vị tuyệt vời mãi
đi theo tôi cả chiều dài năm tháng .Cái mùi cay bùi đó không làm sao tôi quên
được .Chiều trời đổ mưa tôi gói mình trong tấm ni-lông màu nước mắm băng qua đường
gặp bác,hai mắt của bác nhìn tôi ứa lệ với cảnh tình túng thiếu của tôi.Bác nhẹ
nhàng cởi tấm ni-lông rồi lặng lẻ mặc cho tôi chiếc áo mưa(đầu đời) hiệu Blair
màu khói hương.Tôi nuốt nước mắt vào lòng mừng vui khôn tả.Tôi lặng thinh nắm lấy
tay bác đi bộ về chỗ trọ lòng đầy bồi hồi xúc động.Kỳ đó tôi đổ trung-học .
Để có cơm
ăn tôi đi làm precepteur suốt ba năm học trường Nguyễn-Hoàng.Với một bà mẹ quê
quanh năm ruộng lúa nương khoai lo cho cái ăn cái mặc thì làm sao kham nổi cho
con ăn học xa nhà nên đành phó thác tôi cho trời cho đất.Những ngày đầu bỡ ngỡ
với lớp với trường tôi xoay quanh với nghề gia-sư ở nhà sách Tao-đàn,đêm kèm ba
đứa nhỏ tiểu-học.Cho đến năm đệ-nhị thì chuyển lên kèm cho một gia đình xóm
chài Quảng-trị.Cái xóm chài ven sông Thạch-hãn
cứ theo mãi tôi đén bây giờ,những con đò nằm sát bên nhau nơi bến đổ đầy ...và
rong rêu dại dập duềnh theo từng đợt sóng lô xô.Những bữa cơm trưa với hạt gạo
chan mùi dầu diesel nhà binh thiếu đói.
Nhà tôi dạy
kèm vốn nghèo nên nữa niên khóa sau tôi ghi tên ăn cơm xã-hội miễn phí và thuê
một cái giường để ngũ và học hàng ngày.Vì đói mà tôi đã cố nuốt cho qua bữa cá
mòi,cá mối sình thiu.
Cuối ngã ba đường là MACV,từ cine Đại-chúng,từ Cổ-thành
đi lại và từ Long-hưng ra là Nguyễn-hoàng.Tôi học ban C nên được xếp học ở dãy
nhà dọc phía trái ,có cái cổng phụ rất dễ cho những lần cúp cua lang thang
ngoài phố .Tôi vốn không có một bạn gái nào để vắt vai một mối tình,vì nghèo
đói vì thân phận hẩm hiu.Đám nữ sinh quá cao vời vợi với tôi.Cứ mỗi chiều cuối
tuần tôi háo hức về lại quê nhà,bên mâm cơm nghèo cùng mẹ tôi với những trái cà
đọt bí .Hương vị của đất trời tỏa một
mùi thơm dìu dịu.Hình như để bù lại cho những ngày ở tỉnh-lị thiếu đói mẹ tôi lại
chạy vạy lo cho từng bát cơm có trứng,có cá.
Ở trường
tôi có thầy cô quan tâm đến phận nghèo như cô Thanh,thầy
Gary Carkin,thầy Diên,thầy Nguyễn-đăng-Ngọc.Hình như chỉ có Việt và Anh văn là
tôi chăm chú học còn các môn khác tôi lại lơ đểnh,nhất là môn vạn-vật vì thế mà
năm thi tú tài tôi bị thiếu điểm của cô Toàn.Thật nghiệt ngã
Hồi này tôi
bắt đầu có thơ trên các báo Sài-gòn.Tết đó tôi viết bài thơ buồn:
Nói với lớp học
Dĩ vãng
đó xin người đem dấu kín
Kỹ niệm
buồn đứa con nhỏ hoang mê
Đến với
người bằng tháng ngày đông tím
Bằng hạ
buồn bằng thu chết ngất ngư .
Tôi
chong mắt nhìn đời mình ở đó
Lớp học
buồn khuôn mặt lạ trầm ngâm
Ghế bàn
trơ im lìm lên nước gỗ
Buồn
lưng đầy theo từng tháng từng năm .
....
Người về
đó xem xóm làng tôi gục chết
Bầy trâu
nghèo lơ lửng bước trong đêm
Ruộng cằn
khô bên từng khoang mạ cháy
Người bỏ
đi nhung nhớ cả trăm miền .
Xin dung
tha một đời tôi vô phước
Sớm xa
người về trong cảnh nát tan ....
Thời gian cứ
mãi trôi đi,đi mãi cho đến một ngày tôi cũng bỏ trường mà đi sau những năm
tháng sống cực nhọc,gian khó.Có ai biết đến một đứa con Nguyễn-Hoàng trong bổng
chốc thấy mình cô đơn quá đổi giữa một quê hương đầy súng đạn nghèo đói.Ngày
mai không có đường về.Lại những lần ra đứng thơ thẩn bên sông Thạch-hãn.Nhìn
bên kia ẩn hiện ngôi chùa Sắc-tứ thong thả từng hồi chuông.Những hàng cây liêu
xiêu,dòng nước lững lờ.
Những đứa
con xưa của Nguyễn-Hoàng có lẻ đã đơm hoa kết trại trên vạn nẻo đường.Tiếp nối
mãi về một thân tình ấm áp,mãi cầm tay nhau cho dù tuổi đời đã sửa soạn về chiều
.May thay vẫn còn lại những trái tim người đầy nhân ái và đậm đà thủy chung
tình bạn,tình thầy trò.
Đoạn
viết này xin được gởi đến cô Thanh để nhớ đến một đứa học trò đã từng khốn khó
.
Những tháng
ngày đói ốm,cơm thừa cá cặn lại diễn ra với đời sống thiếu thốn ăn nhờ ở đậu.Đến
nổi tôi không có một bộ đồng-phục,quần-xanh-áo-trắng để đi đến trường mà mặc toàn đồ cũ xì.Thầy cô
hàng ngày đã nhẵn mặt tôi,một đứa học trò nghèo khó.Lần tôi nhớ nhất là lần cô
giáo Thanh-dạy Pháp-văn,sinh-ngữ phụ gọi tôi lên trả bài nhưng tôi không biết một
cái gì cả.Cô bảo tôi ở lại sau giờ học,sau khi tôi trình bày về hoàn cảnh thiếu
đói đi làm gia-sư nên không có đủ sức để học.Cô thông-cảm và bảo ban tôi như một
người chị với đứa em có cảnh đời tội-nghiệp cho dù nghèo khó vẫn ham muốn đến
trường đến lớp .Đã nhiều lần cô tìm cách giúp đỡ tôi.Thế hệ Nguyễn-Hoàng dường
như ai cũng biết cô Thanh.Những cảm thông của cô đã chắp cánh cho tôi sau này
bay lên với cuộc đời vốn không hề bình-dị.
Lại những lần
đổ quân bên sân bay dã chiến cạnh trường.Chiến cuộc hồi này đã ác liệt.Những tiếng
nổ đêm đêm vọng về thành-phố.Tiếng đại-bác gầm rú đêm ngày tù phía rừng núi.Những
xác chết những thương binh ngập ngụa mùi tử khí.
Tôi hỏng
tú-tài năm đó và chỉ có hai cách là lên rừng hoặc bị động-viên-trừ-bị vì hồi
này miền Nam
rất cần những tấm bia người đỡ đạn ngoài mặt trận
cho một chính-quyền vốn rệu rã ...
Ngày tháng
rồi cũng đi qua,nhiều lần tôi đã về ngồi lại bên sông,bên chiếc cầu tre gảy nhịp
nhìn dòng nước chảy,nhìn bóng chiều tà đậu dài hai bên bờ ngẫm nghĩ đến đời
mình cho đến khi chiều tối.Tôi vốn sinh ra nơi quê nghèo ,nơi đây ngày xưa ăm ắp
những tiếng hò mái nhì mái đẩy,gạo trắng trăng thanh,thế nhưng sau chiến cuộc mọi
chuyện đã đổi thay không còn nữa.Biết đến bao giờ,đợi đến bao giờ cho quê nhà
thay da đổi thịt.
Quê ơi cứ hẹn một lần về .
3-
VÀO ĐỜI
Khi qua
khỏi cầu Mĩ-chánh,ngã ba con lộ không vui là quê làng tôi.Hơn bốn mươi năm trước
trường Trung-học Hải-lăng nằm sát bên con đường đó đối mặt với huyện lị Hải-lăng
với hàng kẻm gai chằng chịt.Năm một ngàn chín trăm sáu mốt,trường được xây trên
bãi cát mọc đầy xương rồng lẩn hoa mua sim dại.Hàng dương dập dìu trước gió,trống
trường điểm từng hồi.Tuổi thơ bồng bềnh phiêu hốt về một ngôi trường bé nhỏ nép
mình trong thời buổi chiến-tranh loạn lạc .
Tôi trở về
đây,chốn xưa đã thành một khu mới.Giữa ngã ba đi về khi xưa không tìm đâu dấu vết
của ngôi trường cũ.Ngày đó thời bé nhỏ ngày hai buổi đi về cùng bè bạn thầy cô
chung vui trường lớp,xẻ chia đau thương mất mát một thời súng đạn .Trong nổi
đau chung của Hải-lăng từ cuộc chiến huynh-đệ tương tàn trong đó có ngôi trường
mẹ Hải-lăng.
Ngày ấy làm
sao nói hết những chiều thu hạ đến xuân đông ở phố nhỏ Diên-sanh lạnh buồn.Ở giữa
ngã ba đường quốc-lộ băng ngang là những mái ngói của một thị trấn nhỏ buồn.Ở
dưới gốc đa già là bến xe nho nhỏ hằng ngày đi về tỉnh lị.Bên cạnh đó là ngôi
đình làng trầm lặng với những cây bàng lớn hơn vòng hai người ôm.Những buổi lên
lớp nắng xiên mai chiều cát gió,một tiếng trống,một tiếng còi tàu để lại cô quạnh
thêm cho con phố nhỏ .Ở nơi đó những Lộc,Hoa của Mai-đàn,Tục,Tiếp của Trung-đơn
đã đi qua và đã nằm xuống.Một thế hệ buồn !
Ngôi trường
bị xóa bỏ từ mùa hè đỏ lửa 1972 ,sau đó thì vĩnh viễn chết ở cái huyện lị nghèo
này.Những cánh chim bay không mỏi mãi nhớ về trường xưa.Ở đó tôi vẫn nhớ về từng
hồi chuông nhà thờ đổ trong những mùa giáng-sinh từ nhà thờ cha Minh,tiếng
chuông ngân nga tít mãi tận đồi cát bên kia.Đã chết đi những bóng hình xưa
cũ,còn chăng chỉ còn lại những đám mây trời trôi ngang qua đầu.
Cảnh cũ muôn năm đi vào cổ-tích của nhớ nhung hoài
niệm .
Huy Uyên
(1961-2015)