Nhạc Phẩm "Sao Chưa Gặp Lại Trường Xưa"
của Nguyễn Khắc Phước: Một Bản Nhạc,
Một Bài Thơ, Một Dòng Lệ
- Châu Thạch
Mời nghe nhạc: Thùy Dương trình bày
Nếu bạn là cựu học sinh của bất kỳ một ngôi trường nào, khi nghe bài hát nầy bạn cũng đã thấy buồn. Nhưng nếu bạn là cựu học sinh của ngôi trường Nguyễn Hoàng, một ngôi trường xưa của cổ thành Quảng Trị nay đã mất tên trường
thì bạn dễ dàng rơi lệ. Nếu bạn
từng học Nguyễn Hoàng, nay nghe bài ca nầy mà bạn rơi lệ được thì đó là điều
tốt cho bạn, vì nỗi buồn sẽ vơi đi theo dòng nước mắt. Còn nếu bạn không rơi lệ
được, thì lệ ấy sẽ ở trong lòng bạn như một cơn gió lạnh, như một dòng sông
băng, sẽ làm bạn đau lòng hơn nữa. Chắc chắn không mấy ai mà không thấy cảm xúc
ngay từ khổ đầu của bài hát khi ca từ được cất lên mang hình ảnh một cựu sinh
quay về cô đơn nơi trường cũ:Nếu bạn là cựu học sinh của bất kỳ một ngôi trường nào, khi nghe bài hát nầy bạn cũng đã thấy buồn. Nhưng nếu bạn là cựu học sinh của ngôi trường Nguyễn Hoàng, một ngôi trường xưa của cổ thành Quảng Trị nay đã mất tên trường
Mênh mang nắng đổ hè trưa
Bâng khuâng đứng nhìn ngẩn
ngơ
Tôi tìm trường xưa bên thành
cổ vắng
Trường xưa đó nay đâu rồi
Tà áo trắng xưa đâu rồi
Và thầy cô xưa nay về đâu?
Đã có nhiều văn thơ rất cảm
động viết về người học trò quay lại thăm trường, thấy lại chiếc bàn mình ngồi,
gặp lại ông giáo già hay bất kỳ một ngóc ngách kỷ niệm nào còn lưu lại bao năm.
Nhưng có lẽ không có trường hợp nào đau đớn giống như một cựu sinh Nguyễn Hoàng
quay lại thăm trường cũ của mình, vì: “ Trường xưa đó nay đâu rồi, tà áo
trắng xưa đâu rồi, và thầy cô xưa nay về đâu?”. Không còn gì cả! Trường mà
không còn thì tà áo trắng, thầy cô xưa làm sao còn được!
Đoạn hai của bài ca có âm thanh như nhịp chảy của dòng sông, vang lên một âm điệu vui nhưng cũng tìm ẩn một nỗi buồn mênh mang như nỗi buồn khi đứng trước dòng nước lặng lờ, nơi tiếp giáp của sông và biển:
Quên sao những giọt mồ hôi
Quên sao những ngày sục sôi
Có người rời xa nẽo đường
muôn lối
Đàn
em bé vẫn yêu đời
Thầy
cô vẫn cất cao lời
Từ
dòng sông em ra biển đời.
Biển
đời của học sinh Nguyễn Hoàng Quảng Trị không phải là đại dương bình lặng. Mỗi
cựu sinh Nguyễn Hoàng đều phải cởi trên sóng to gió lớn của một thời ly loạn và
không biết bao nhiêu người đã chìm đi trong cơn ba đào ấy. Những người vào được
bờ cũng phải mang một linh hồn bạc thếch phong sương.
Bước
qua phần ba và bốn của bài ca là tiếng kêu thương buồn não nuột, tiếng kêu gọi
đàn của bầy chim tan tác:
Nguyễn
Hoàng ơi!
Bao
năm lưu lạc đường xa
Mang theo giấc mộng tuổi hoa
Mang theo lời dặn của thầy cô
Nguyễn Hoàng ơi!
Bao nhiêu kỷ niệm ngày xưa
Bao nhiêu bè bạn trang lứa
Sao chưa về đây với trường
Đây là tiếng kêu mà các tập
san “Chân dung kỷ niệm Nguyễn Hoàng”, “Hương quê Nhà” và nhiều tập san
trong ngoài nước của cựu học sinh Nguyễn Hoàng khắp nơi đã cố gắng bơi ngược
dòng sông ký ức để mời nhau trở về đoàn tụ cùng nhau.
Thật ra thì biết bao người đã
vượt ngàn dặm xa xôi để quay về với mảnh đất trường xưa, nhưng, chưa có ai trở
về
với niềm vui trọn vẹn, vì: “Trường
theo khói hương lên trời” như một câu trong đoạn cuối bài ca. Trường đâu
còn nữa, trường mất cả tên rồi:
Mong sao đếm ngược thời gian
Cho viên phấn còn dở dang
Kể về trường xưa bên thành cổ
vắng
Trường theo khói hương lên
trời
Trường gieo nắng cho xanh đời
Trường vẫn còn đây trong tim
mọi người.
Lời hát ở vế chót thâm thúy
và như một bản bi hùng ca, nó mang âm hưởng của nỗi lòng cựu sinh Nguyễn Hoàng
Quảng Trị, muốn quay về để viên phấn kể lại trường xưa. “Mong sao đếm ngược
thời gian, cho viên phấn còn dở dang, kể về trường xưa bên thành cổ vắng”:
Trí tưởng tượng tuyệt vời và ca từ đầy tính chất thơ, đầy hương vị.
Với tôi “ Sao chưa gặp lại
Nguyễn Hoàng” không những là một bài ca mà còn là một bài thơ bi hùng và là
một dòng lệ thương nhớ trường xưa chứa đầy cảm xúc ./.
Châu
Thạch
truongvantran@hotmail.com