Chuyện của Hải - Phạm hoàng Chương
Tôi quen Hải ở
trại cải tạo Sông Mao cuối năm 75, rồi trở thành bạn thân ...Ra trại, tôi vượt
biên qua Mỹ năm 84, còn Hải được mẹ và em gái bảo lãnh đi Boston năm 93. Hải và
hai em trai Hồ, Nam, ba anh em hùn nhau mở một nhà hàng VN. Sau khi Hồ và Nam lần
lượt qua đời mới đây vì ung thư gan , vợ Hồ theo các con xuống Nam Cali sống, vợ
Nam dọn đi ở chỗ khác,
vợ chồng Hải ở lại thui thủi đơn độc tiếp tục điều hành nhà
hàng xập xình, bữa ế bữa đắt, sống qua ngày. Cứ vài ba tháng, Hải lại gọi phone qua Nam
Cali thăm tôi, buồn bã tâm sự nhớ Hồ, nhớ Nam, thương mẹ gìà yếu chân đi phải
chống gậy, buồn con gái út đã lớn tuổi chưa chồng, than thở business ế ẩm, muốn
dẹp tiệm . Tôi lấy làm lạ, hỏi:
-Lỗ thì đóng
cửa, sao cứ tiếp tục làm hoài rồi than?.
-Dẹp bây giờ
thì lấy gì sống hả anh? Sang năm 66 tuổi mới được ăn tiền hưu. Chả lẽ ở không cho
tới lúc đó? Anh biết không, Hải đang ăn thâm
vốn, thiếu nợ bốn năm chục ngàn rồi đó. E có ngày phải bán nhà trả nợ mất…
-Sang cái tiệm
lại cũng đủ tiền trả nợ rồi, làm gì đến nỗi bán nhà . Thôi cố thêm một năm nữa
đi. Dù sao cái nhà ở đã trả off, cũng an
tâm.
-Anh Chương
ơi, lúc này Hải chán quá…sống cuộc đời vô vị ngày này qua ngày kia, không có
ích lợi gì cho ai cả….Hôm nọ má Hải bệnh nặng phải nhập viện, nên không đi Cali
được như đã nói với anh.
Giọng Hải mệt mỏi, chán nản, buồn phiền khác hẳn mấy lần
trước, khiến tôi ngạc nhiên chú ý lắng nghe. Xưa nay thỉnh thoảng Hải vẫn tìm dến
tôi như nhà cố vấn tâm lý, an ủi gia, làm tan phiền muộn u uất mỗi khi có chuyện
buồn.
Hồi đó,trong
trại cải tạo, Hải là sĩ quan tiểu khu Tuyên Đức, còn tôi là Ninh thuận. Hai khối Đà lạt, Ninh thuận ở gần
nhau và đi lao động hay gặp nhau ngoài suối, ngoài đồng nên dễ quen nhau.Thấy
anh chàng da dẻ trắng trẻo, râu ria đen rậm như tây lai,cái lưng khòm khòm, ăn ở
sạch sẽ ngăn nắp, lại ăn nói hiền lành, lanh lợi tỏ ra con người trí thức, ,
tôi để ý tới làm quen, trò chuyện, rồi hai đứa thân nhau lúc nào không biết. Hải
nhỏ hơn tôi 2 tuổi, kêu tôi bằng anh, xưng tên lễ phép. Qua tâm sự, biết Hải là
cựu học sinh trường Pháp YERSIN ở Đàlạt, đang học văn khoa dở dang thì bị động
viên, ra trung úy làm văn phòng ở Đalạt. Cha là điền chủ giàu có lớn ở Đalạt . Sơn,
Hải, Hồ, Nam,Tuệ, và một cô em gái út. Khi quân ngũ tan hàng 30 tháng 4, vợ Hải
và 3 con gái lui về Pleiku ở với mẹ vợ.
Đường xá xa xôi, bên vợ lại nghèo, nên Hải không được thăm nuôi tiếp tế thức ăn
lần nào. Tôi trái lại, được mẹ và vợ tiếp tế đầy đủ phủ phê, nên mang thức ăn,
mì gói,trứng gà, đường thẻ …lai rai chia xẻ với Hải. Nấu nướng chè cháo ngon ngọt,có
món gì bổ béo cũng kêu Hải qua ăn. Hải dân trường Tây, tôi lại dạy Pháp văn,
nên nói chuyện các tiểu thuyết Pháp, tài tử,phim ảnh, xổ tiếng Tây, Hải đều nhất
nhất biết hết, gật gù vui vẻ góp chuyện hào hứng. Trong một trại tù đa số là
dân nhà binh chuyên nghiệp, đủ mọi thành phần hỗn tạp, có được một người bạn
tánh tốt, nói chuyện tâm đầu ý hợp thật là hiếm có. Có một dạo Hải gầy rộc đi,
mặt mày buồn bã, thở dài não nuột vì gia đình báo tin ba mất ở Đalạt, tài sản đất đai bị tịch thu hết. Đêm
30 tết, hai đứa ngồi bên nhau trước đống củi cháy bập bùng, Hải nhớ ba chảy nước mắt khóc, kể
chuyện gia đình, nhớ vợ con, lo lắng cho tương lai đen tối. Thấy anh chàng tánh
dễ xúc động, tình cảm lai láng,tôi đem triết lý vô thường của Phật ra nói cho Hải
nghe, mỗi đêm một ít, an ủi bạn, nói về sanh tử luân hồi, cọng nghiệp biệt nghiệp,
vọng tâm chơn tâm, vô ngã vô pháp…Hải lắng nghe, nguôi ngoai dần dần.
Tháng 7 tôi
được phóng thích, để lại cho Hải những đồ dùng cá nhân không cần nữa, và địa chỉ
nhà ở Phanrang để liên lạc . Tháng 12, đang ngồi xệp ăn bánh cuốn hấp trong một
quán nhỏ gần nhà thì có ai gõ nhẹ trên vai, quay lại thấy Hải xuất hiện, làm
tôi giật mình. Té ra Hải đã được ra trại sau tôi vài tháng, tìm ghé nhà hỏi
thăm, bà xã chỉ ra đây tìm. Thật là bất ngờ, mừng rỡ, kéo ngồi xuống ăn, vừa ăn
vừa hỏi chuyện rối rít. Thì ra Hải đã đưa vợ con về Saigon ở lậu không có hộ khẩu,
che lều ngủ và nấu nướng trên sân thượng của một nhà lầu 4 tầng người quen của
Hồ tại Saigon. Hải và Hồ làm lơ xe đò chạy
đường Saigon-Phanrang cho anh Dương, con út của bà dì. Anh Dương rất tử tế,
theo lời Hải kể, mở business xe đò là cốt tạo công ăn việc làm giúp cho hai em
có tiền để nuôi vợ con. Vợ anh bỏ tiền mua xe đò cho anh lái chở khách, đăng ký
hợp đồng với nhà nước chở khách với giá vé rẽ, nhưng bên trong kiêm luôn ngành
kinh doanh hàng chuyến, thu mua hành tỏi, hải sản ở Phanrang chở vô Saigon bỏ mối
cho các chợ kiếm thêm tiền chi dụng. Nhờ làm lơ xe tuyến đường Phanrang Saigon
nên Hải thường hay ghé nhà tôi chơi, lúc nào tới cũng đem quà Saigon cho.
Lúc đó, giá gạo
Saigon rất cao mà ở Phanrang thì rẽ, chuyên chở gạo và thực phẩm giữa các thành
phố bị cấm, nên tôi nảy ra một ý tưởng hay, vừa giúp Hải vừa giúp mình, bằng
cách bỏ vốn ra mua gạo, chiết vô nhiều bao cát 10 kí lô cho Hải dấu đút trên xe
đem vô Saigon bán kiếm lời mang về chia. Biết công lao chuyên chở dấu đút là nặng,
tôi cho Hải hưởng 7 phần lời,chỉ lấy có 3. Chị Dương biết, nhưng làm ngơ, không
nói gì. Được hai năm thì anh chị Dương tính chuyện vượt biên, Hồ nhờ bên
vợ giàu bỏ vốn mua xe đò cho chạy riêng và Hải qua làm lơ cho Hồ. Hồ biết
tôi tốt với anh mình nên thường kéo anh
và tôi đi ăn uống thù tạc, nhờ tôi chấm tử vi cho. Lúc đó Hồ chỉ có 3 con, tôi
nói “số em phải 4 đứa con, để rồi xem”, Hồ cười không tin, nói “khổ quá mà đẻ
thêm con làm chi anh”. Hải cũng đòi coi số. Tôi nói số Hải trung vận phải đôn
đáo vất vã, nhưng về già không khổ. Vợ
chồng tôi cũng nấu nướng đãi anh em Hải tới nhà ăn mấy lần. Vợ Hồ bắt chước chị
Dương, mua hàng Phanrang bỏ mối Saigon. Cô ta gửi nhà tôi một đống hàng, sau
khi công an lên khám xe ở bến không thấy gì, cho phép chạy, Hồ liền chạy đường Thống nhât một đoạn là tới nhà tôi , bèn stop, Hải nhanh
nhẹn nhảy xuông lôi hàng lên dấu cất. Có lần tôi cũng theo xe Hồ vô Saigon thăm
vợ con Hải ở trên sân thượng cao chót vót ở Saigon, thấy áo quần đồ đạc lôi
thôi lốc thốc, vợ Hải nhỏ nhắn ốm yếu loay hoay với ba đứa con gái nhỏ, thương hại hoàn cảnh bạn mà không biết cách nào giúp. Lúc
đó ai cũng khổ cả. Hải kể em gái út lấy chồng qua Mỹ năm từ 79 đã bảo lãnh mẹ
Hà qua đó mấy năm nay, nay mai anh em Hà cũng sẽ được đi theo diện anh em, chưa
biết lúc nào. Tôi nói đi bảo lãnh phải có hộ khẩu, ở Saigon “lậu” như Hải làm
sao đi. Hải nói hộ khẩu gia đình Hải ở Pleiku may mắn vẫn còn, nhờ khéo chạy chọt
công an địa phương làm ngơ cho.Tôi cũng tiết lộ dự định vượt biên, nhưng cũng
không biết khi nào. Phải liều thôi. Hai đứa chỉ biết cầu nguyện, ráng cầm cự sống
qua ngày, chúc lành cho nhau, chứ cũng không mong có ngày gặp lại nhau ở xứ người..
Năm 83 tôi đi
vượt biên lọt, qua Mỹ ở Cali. Vợ viết thư kể Hải mỗi lần ra Phanrang đều ghé
thăm, mang quà cho con tôi. Vợ kể anh chị Dương đã đi lọt, Hải mua xe riêng chạy
đường Qui nhơn-Saigon, còn Hồ đường Saigon-Phanrang. Năm 91 vợ và con tôi qua Mỹ
đoàn tụ, kể gia đình Hải, Hồ và Nam sắp qua Mỹ. Trong mấy năm liền sau đó tôi
mong tin Hải, nhưng không biết ở đâu..Tình cờ, bài viết “Lá số vượt biên” tôi
được đăng trên báo Xuân “Văn nghệ tiền phong” xuất bản ở Virginia lọt vô mắt
xanh của Hồ. Hồ báo cho Hải. Hai anh em gọi tòa báo hỏi thăm địa chỉ sô phone
tôi. Thế là nối lại liên lạc . Mới hay 3 anh em Hải hùn mở một nhà hàng ở Boston,
mời tôi qua đó chơi. Hải nói anh chị Dương ở Nam Cali, Tuệ ở New York, còn Hải
bận làm ăn quá, chưa có dịp qua Cali . Năm đó hình như là khoảng 2000, tôi và Hải
đều đã có nhà riêng. Sau đó con gái tôi lấy chồng, Hải cũng gả chồng cho 2 cô
gái lớn, gửi hình cưới qua cho tôi xem.Tôi coi hình vợ con anh em Hải chụp trước
nhà, áo quần lộng lẫy, thấy ngôi nhà lầu Hải thật mới, thật sang, mừng thầm cho
bạn giờ đây đã có cơ ngơi ổn định, sau bao năm tháng ăn nhờ ở đậu, tất bật vất
vã ở Saigon.. Hải gọi nài nỉ tôi qua Boston chơi, coi tử vi cho 3 cô con gái,
nhất là cô con gái út. Tôi coi lại thấy lá số Hải vất vã, con người có lòng
nhân, giàu tình cảm, nhưng số phải chạy tới chạy lui mới có tiền, con cái thì xung
khắc.. Về tướng pháp, thấy hai vai Hải hơi gù, đi đứng lòm khòm, hai bàn tay
to, là số cực, phải làm mới có ăn, và mức độ phú quí cũng chỉ trung bình.
Năm 2003 tôi
qua Boston chơi, Hải, Hồ đưa tôi đi chơi nhiều nơi, qua Canada coi thác
Niagara, thủ đô Ottawa, thăm các viện bảo tàng cổ bên, ghé thăm tiệm ăn bán đồ Nhật của Tuệ…chụp nhiều hình kỉ
niệm. Hồ nhắc lại chuyện tử vi, khen tôi doán đúng, qua đây hai vợ chồng sanh
thêm một đứa gái nữa, coi như là 4 dứa con, không sai. Hải kể sau khi anh chị
Duơng đi vượt biên lọt, Hải mua xe cũ chạy đường Saigon Huế một thời gian,nhưng
vì xe cũ không tranh lại với nhiều xe mới đầy tiện nghi nên không có ăn, phải
bán xe làm tài xế lái đường Phanrang-Đalạt cho chủ mới, rồi về Saigon làm tour
guide cho tụi Pháp du lịch Việt nam, rồi chuyển qua làm thông dịch kiêm manager
cho một thằng Pháp mở công ty chế tạo khung hình gỗ cho tới ngày đi Mỹ….con đường
công danh sao mà quá sức vất vã. Hải nói con gái út Hải sanh năm 75 , bị bịnh “trong
máu thiếu chất đông đặc”, nên hễ chảy máu là không cầm được, khiến Hải chạy tiền
gửi qua tận Pháp chạy chữa cho con. Hải kể trong người nó có đủ loại máu da đen,
da trắng, da vàng y tá chuyền vô trong người, dễ có đến 200 bịch máu là ít, nên
tánh tình bất nhất, thay đổi, ngang bướng. Hải nhờ tôi kiếm coi có ai, giới thiệu
cho nó. Thấy con bé cao nhồng, dễ có tới 1m75, tôi cười:
-Con này cao
quá, chỉ có lấy chồng Mỹ hay Pháp mới xứng. Nó học ra gì rồi? Có nghề gì không?
-Designer áo
quần… nhưng làm ở đâu cũng không lâu, hay tự ái vặt, đành phải về phụ coi tiệm
ăn cho Hà. Vợ Hà nấu, nó làm cashier, Hải chạy bàn.
-Kiếm đàn ông
VN cao hơn nó đã khó, mà nó cũng gần 30, đàn ông ngoài 30 tuổi ấy ít ai còn độc
thân , rồi kẻ ở Boston, người ở Cali ...làm sao mà gặp nhau, đi chơi vói nhau,
tìm hiểu đi tới hôn nhân. Hải coi có ai ở đây góa vợ không?
-Nó có một thằng
bồ Pháp, em không chịu, nhưng nó cứ đòi qua đó đi làm chung và ở với thằng đó…
-Con cái lớn
lên bên này mà, biết làm sao .Cứ để tự ý chúng chọn lựa, sau này có gì khỏi
trách cha mẹ. Bên này,con đặt đâu, cha mẹ ngồi đó.
Hải ngập ngừng, như có điều khổ tâm khó nói, tôi
cũng không tiện hỏi thêm, ở chơi Boston, Neww York một tuần rồi về lại Cali. Mấy
năm sau, Hải báo tin Hồ bị xơ gan, đang điều trị, bệnh tình trầm trọng, con cái
bỏ qua Cali làm ăn hết, chỉ còn 2 đứa gái ở lại coi sóc cha. Năm 2010 lại báo
tin con gái anh Dương ở Santa Ana 40 tuổi
bị ung thư tử cung chết, bỏ lại chồng và 2 con, vợ chồng Hải bay qua phúng điếu, phụ trách lo tống táng và an ủi anh chị ấy. Tôi theo Hải tới nhà thăm anh chị Dương, thấy anh chị tiều
tụy, thểu não, nhưng không già đi mấy, đưa cái DVD Kinh Kim Cang thày Thanh Từ
giảng cho anh chị nghe, để thấy đời vô thường, vô ngã, cho vơi bớt nỗi đau. Hải
nói chị Dương lúc sau này di chùa hoài, không còn ham hố làm ăn như ở VN nữa. Ngày
đưa đám con anh chị, tôi cũng lái xe tới nhà quàn dự lễ, theo Hải đi đưa quan
tài ra nghĩa trang chôn. Hải tiết lộ Hồ cũng ung thư gan, ngày xưa chạy xe đò uống
bia rượu nhiều quá, cả Nam mới đây cũng phát hiện bị xơ gan…thật là buồn.
Hải về lại
Boston mấy hôm thì gọi tin qua mếu máo trong điện thoại báo tin Hồ chết rồi.
Tôi không ngạc nhiên, chỉ biết an ủi, coi lại tấm hình chụp chung với Hồ khỏe mạnh
vui tươi ngày nào ở Ottawa mà thở dài. Sau đó nửa năm lại nghe tin Nam chết, Hà
nói má buồn lắm, tuy tinh thần chuẩn bị sẵn mà cũng nằm liệt giường cả nửa tháng
trời bỏ ăn khóc hoài. Anh Sơn và Tuệ ở khác thành phố nên Hải cũng ít lui tới,
quanh quẩn bên mình chỉ còn bà vợ ốm yếu và đứa con gái út cao nhồng độc thân.
Tháng 4 năm 2011, một hôm lại nghe Hải gọi;
-Anh ở đâu
vây? Sao gọi phone mấy lần không có ai bắt? Anh tệ lắm nghe, Hải mất 2 đứa em một
lúc, mà anh không gọi an ủi gì hết…
-Đâu có nghe
Hải gọi đâu? Chắc đi ra ngoài không nghe. Sao không email cho tiện?
-Không có tiền
mở Internet… Có Internet con Hải nó lên nó CHAT , còn mệt thêm. Bồ bịch lôi
thôi phiền phức…
-Sao năm xưa
Hải kể nó qua ở với thằng Tây nào bên đó, làm việc…?
-Nói thiệt với
anh hồi đó Hải giới thiệu hai dứa nó với má và cả nhà là tụi nó lấy nhau qua
Pháp ở, thực ra tụi nó dẫn nhau đi, chẳng có làm hôn thú, hay tổ chức đám cưới gì cả. Nó có bệnh trong
người, nên tánh tình kỳ cục, hay tự ái, ích kỷ, hay đổ lỗi người khác, không ở
với ai được lâu. Ở 2 năm bên đó là gây lộn, bò về một mình, mình phải nuôi báo
cô. Đị làm cho tiệm may nào cũng bị cho nghỉ việc vì không biết mềm mỏng chịu
khó với chủ. Thấy mình mướn người làm, nó xúi cho họ nghỉ, để nó làm. Mà nó làm
thì….ngày nào vui nó ra tiệm, ngày nào buồn, nó bỏ đi đâu 2 ba ngày. Lúc mình cần
thì không có nó, lúc không cần, nó lại xuất hiện...
-Hồi 76 Hải đi
tù về, tánh nó có như vậy không? Con cái của lính sanh ra trong thời 75,
76...sách vở đạo đức xưa bị VC đốt hết, cha mẹ lo lao động, kiếm ăn, không có
thì giờ ở gần dạy dỗ, nên đa số chúng mất căn bản đạo đức ngay từ lúc đó. Qua
bên này lại nhiễm văn hóa tự do, càng khó sửa.
-Không, hồi
đó nó ngoan lắm, có một dạo hai chị nó theo má nó về Pleiku, nó ở lại một mình
lo cơm nước cho Hải đó. Chỉ mới khi qua đây, thay máu, nằm bệnh viện ra, tánh
tình nó mới thay đổi, dễ cáu kỉnh, hờn giận, ích kỷ.
-Kiếm bạn tốt,
mướn người làm công tốt cho nó gần gũi, để bắt chước tánh tốt của họ. Vợ chồng Hải phải bố thí cho nó thấy, hiền
hòa, kiên nhẫn chiều chuộng khách hàng cho nó thấy, phô bày các tánh tốt trước
mặt nó, từ từ nó sẽ thấm rồi bắt chước.
-Thì anh cũng
biết vợ chồng Hải có phải là người xấu đâu. Kể chuyện ngày xưa ba má ở VN khổ cực
như thế nào, nó nói “thời đó khác, thời này khác, chả lẽ ba má muốn con cũng cực
như ba má sao?”.
-Thôi thì cứ
coi như cái nợ của mình kiếp trước, bây giờ phải trả. Cứ nhẫn nhục chịu đựng.
Khi nào hết nợ thì nó đi lấy chồng, hay bệnh chết, là xong.
-Hoặc là khi nào… mình chết , không biết gì nữa, là xong nợ,
phải không? Hai con chị đã yên bề gia thất, có nhà cửa riêng, chỉ còn có con
này nó làm mình điên đầu muốn tự tử đó anh à. Hiện giờ nó có thằng bồ luật sư Mỹ
hơn 40 tuổi, đã ly dị vợ, nhưng thằng này không chịu cưới, chủ trương nhà ai nấy
ở, tiền ai nấy xài, lâu lâu ngủ với nhau, đi chơi với nhau một bữa, rồi mạnh ai
về nhà nấy. Có lần nó giận thằng đó, gọi phone mắng nhiếc đay nghiến một ngày bảy
8 lần đến nỗi thằng kia tới nhà Hải van xin nó, ”Please, leave me alone!”..Anh
coi đó. Xưa nay trâu đi tìm cọc chứ cọc đâu có đi tìm trâu, vậy mà nó hết cơn
giận, lại tới nhà thằng kia chơi. Mình đâu có thể để con gái mình như vậy. Còn nói
chuyện kêu nó về “ở rễ”.. ..Anh nghĩ tội
tình gì mà phải đem rễ về nhà nuôi, bao bọc đủ thứ cho nó cười vô mặt. Hỏi anh,
nó cứ lông bông như vậy hoài , mười năm nữa mình chết rồi, cuộc đời nó sẽ ra
sao? Buồn lắm anh à…Hôm nay Hải mới kể thật cho anh nghe, hồi nào tới giờ cứ
ghim trong bụng không dám nói. Thằng Hồ thằng Nam mất rồi, Hà có một mình,
không có ai tâm sự, phải gọi nói chuyện với anh cho bớt buồn..Hồi tụi nó còn, tụi
nó than thở chuyện vợ con tụi nó thế này thế kia, mình cũng kể lại chuyện con
mình, chia xẻ tâm sự với nhau nhờ vậy mà nguôi ngoai. Bây giờ đau khổ một mình
chỉ biết ngậm bồ hòn, nuốt cay nuốt đắng, kể cho Má nghe chỉ làm bà gìà buồn thêm
sinh bệnh.
-Con cái, mình
cũng đừng nên “expect” phải thế này thế kia. Nó có phần số riêng của nó. Mới
đây ở Cali, có bà mẹ cứ ép con trai đang học Dược phải bỏ, để học Y khoa cho kỳ
được để bà ta nở mày nở mặt với bạn bè, nó nổi khùng bắn chết mẹ luôn. Nhiều
cha mẹ không biết rằng thà có con “dở”, còn hơn “mất” con,con chết, hay không con. Cứ để con gái Hải học những bài học đau
khổ rồi nó sẽ tự hiểu dần. Tới một giai đoạn nào đó, nó sẽ thay dổi, hay cuộc đời
sẽ thay đổi nó.
Hải yên lặng
ngẫm nghĩ, không trả lời. Tôi nói tiếp:
-Mà Hải ơi,
trước khi than phiền con cái, hãy nghĩ đến những kẻ vô sinh,không con,già yếu,
tối ngày thui thủi tuổi già. Có con là may mắn hơn họ rồi, biết đâu nó ở vậy độc
thân mà sau này săn sóc cho mình 100%, hay nói cho cùng, miễn là nó còn sống
bên cạnh minh ngày nào cho mình nuôi là quí rồi, còn công danh nghề ngỗng chả
ra gì cũng không quan trọng. Trời sanh voi sanh cỏ. Khi mình nằm xuống, nó tự
khắc phải lo lấy thân, hay anh chị nó lo. Bụng đói thì đầu gối phải bò. Tại
mình cứ “expect” nó được giàu sang như người ta nên mình khổ tâm…
-Hải đâu có
expect gì to lớn ở nó. Chỉ xin nó biết lo, làm cái job ít tiền cũng được, kiếm
thằng chồng tầm thường cũng được, có một đứa con cho hậu sự tuổi già nó được đảm
bảo, không bị cô đơn. Mà nó thì cứ phây phây, vui thì làm, giận thì quay mặt đi
không thèm trả lời cha mẹ. Vợ Hải cũng chịu thua, không nói nữa, để mặc nó muốn
làm gì nó làm. Cuộc đời mình sanh ra trong thời chiến, lính tráng, tù tội, làm
lơ xe, chạy bàn, đã không ra gì, chỉ lo cho gia đình đủ ăn, tậu được nhà cửa,
cũng đã khó khăn mất hết thì giờ, không làm gì ích lợi cho xã hội đất nước VN
như mình mơ ước thời còn đi học. Tới đời con mình cũng vô tích sự, chẳng làm gì
ích lợi cho đất nước cưu mang nó, nên Hà nghĩ nhiều lúc thấy cuộc đời vô nghĩa,
bất hạnh quá, sinh phải đứa con bệnh hoạn, tánh tình nông nỗi, tai ngược, tương
lai tối đen, làm đầu óc mình quay quắt phiền muộn cho tới ngày nhắm mắt.
-Cho nó coi
DVDs , mấy phim về lòng hiếu thảo, tánh tự lập, lòng thương người,truyện Bill
Gates hy sinh bỏ bạc tỷ ra cứu giúp dân Phi châu đói khổ….cho nó thành người có
trách nhiệm, biết quan tâm đến người khác..Cho nó nghe CD giảng Phật pháp..
-Ôi thôi đi
anh ơi.. ..Nó coi mấy phim đạo đức một chút nó nói buồn ngủ, nghe CD kinh Phật
nó ngáp, nó chỉ thích coi mấy phim nhảy nhót, ca nhạc tưng bừng…Đứa không có bề
sâu. Biết làm sao? Tánh tình một con nguời, không phải dễ gì thay đổi đâu anh.
Cha mẹ sinh con, trời sinh tính. Cho nên Hải buồn lắm, cả một đời mình không
làm gì được cho xã hội, đứa con sinh ra cũng vô tích sự, thấy chán.
-Nguyên nhân
của Đau khổ là Ái dục, vì thương yêu con nên mới khổ. Coi nó như con người láng
giềng đi, mặc nó, coi có bớt khổ không?
-Nói dễ, làm
khó, anh à…
-. Hà biết
chuyện Thần Tú và Huệ Năng bên Tàu ngày xưa không? Thần Tú là quản chúng dưới
quyền tổ Hoằng Nhẫn, kiến thức sở học cao dầy. Huệ Năng là anh tiều phu quê mùa
dốt nát, tới chùa xin học Đạo.Tổ nói ai làm được bài kệ kiến tánh thì ngài truyền
y bát. Vậy mà Huệ năng được truyền, thành Tổ kế thừa. Bài kệ của Thần Tú như vầy:
“Thân như cội
bồ đề
Tâm như đài
gương sáng
Ngày ngày
năng siêng quét
Chớ để dính bụi
trần”
Tức là khuyên
phải giữ giới, thân tâm trong sạch, tu hành sẽ thành Phật, đúng quá chứ gì? Nhưng
Thần Tú còn chấp hình tướng. Bài kệ của Huệ NĂng hoàn toàn bác bỏ hết cái thấy
của Thần Tú :
“Bồ đề vốn
KHÔNG cội
Gương sáng
cũng KHÔNG đài
Xưa nay KHÔNG
một vật
Lấy gì xóa trần
ai?”
Hà mở to mắt,
suýt xoa:
-Trời, hay
quá…Huệ Năng hay quá vậy anh.
--Thì đó, mọi
sự vốn là KHÔNG, TÂM mình cũng là Không,chỉ tại tâm dính mắc cảnh trần, chạy
theo Vọng, nên mới lay động, sinh ra đau khổ, buồn phiền không an.
- Hải chưa tu
được như vậy đâu anh. Hôm nay Hải kể hết chuyện nhà cho anh nghe rồi đó, anh là
nhà văn, anh viết chuyện Hải đăng báo đi, cho thiên hạ giúp ý kiến khuyên Hải
phải làm sao đây…Hải sẽ theo lời anh, tập giữ tâm không động…coi có bớt buồn
phiền không. Thôi, để Hải chuẩn bị ra tiệm coi thay cho 2 mẹ con nó, hôm nào gọi
lại anh sau nghe…Bye anh.
Tôi gác
phone, buồn nhìn ra cửa sổ lá trúc rung rinh xanh rờn. Thì ra bao nhiêu năm nay
Hải ngấm ngầm đau khổ chuyện con cái mà tôi không biết, không hình dung ra được.
Phật nói đời là bể khổ, nước mắt chúng sanh nhiều đời nếu tích tụ lại, đầy như
biển cả. Khổ nóng, khổ lạnh, khô đói, khát, bệnh tật, đau đớn thể xác, tinh thần,
sanh ly tử biệt, người thương phải ở xa, người ghét lại sống chung, khổ vì mong
cầu không được, vợ là nợ, con là oan gia….bao nhiêu là khổ. Nếu mình để cảnh
bên ngoài tác động đến Tâm, tất sinh ra hỉ nộ ái ố, lục dục thất tình..…Muốn an
lạc, phải biết thay đổi cách nhìn cuộc đời..Coi mọi sự quanh mình “có cũng như
Không”. “Không” đây không phải là không hiện hữu, mà là không có bản chất cố định
vĩnh viễn, nó thay đổi liền liền, nên không thiệt có…Nếu biết được như vậy thì
mắc gì TÂM mình phải lay động, đau đớn, buồn phiền. Nếu Hải thấy được như vậy
thì khỏe như mình biết bao nhiêu.
Nhưng rồi tôi
lại nghĩ lại. Tại mình con cái đều gia đình sự nghiệp ổn định, tánh tình chin
chắn, nên mới thảnh thơi sống theo triết lý nhà Phật, ung dung khuyên giải người
khác như vậy. Nếu mình có con gái lớn tuổi mà còn “nhông nhông” , trắng tay, giận
hờn, nông nỗi như con Hải , chắc cũng bảy tám phần đau khổ, phiền muộn lo lắng
như ngồi trên đống lửa, chắc gì đã hạnh phúc hơn Hải.
Phạm Hoàng Chương
